سید مهدی معصومی / در حالیکه در بسیاری از کشورها بازی‌های قمار در حال گسترش است و جرم محسوب نمی‌شود ، این مسئله در ایران جزو موضوعات مجرمانه به حساب می‌آید؛ طبق قانون مجازات اسلامی (مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱) و ماده ۵۶۴ قانون مدنی، قمار و شرط ‌بندی جرم بوده و دایرکنندگان و شرکت‌کنندگان در این‌گونه مسابقات به استناد به مواد فوق‌الذکر مجرم محسوب می‌شوند.
گزارش کمیسیون اصل نود مجلس در سال ۱۳۹۴ درباره «فساد در فوتبال» یکی از اولین‌ گزارش‌های رسمی در کشور بود که به صورت علنی پرده از وجود شرط‌بندی و قمار اینترنتی بر می‌داشت. در بند «ک» این گزارش آمده است: «سایت‌های شرط‌بندی در کشور ما تحت عنوان پیشگویی مسابقات فوتبال، فعال بوده و تبلیغات آن‌ها توسط برخی رسانه‌ها و سایت‌ها، پیامک‌های ارسالی از طریق مخابرات و غیره انجام می‌پذیرد». در ادامه این گزارش تاکید شده است که شرط‌بندی در ورزش فوتبال، اکنون به دو شیوه سنتی و آنلاین صورت می‌پذیرد و «هر دو روش، باعث اعتیاد برخی خانواده‌ها به این امر، وارد آمدن لطمه به چرخه اقتصادی کشور، ورود لطمات مادی به قشر آسیب‌پذیر جامعه، خروج ارز از کشور و همچنین ایجاد فساد و تبانی در بدنه فوتبال و گسترش و تسری این موضوع به سایر رشته‌های ورزشی و تحصیل مال نامشروع می‌گردد». پس از انتشار رسمی نتایج گزارش ویژه مجلس، پدیده شرط‌بندی آنلاین، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت.
علاوه بر کسر شدن پول از حساب کاربران این بازی‌های قمار آنلاین می توان به مشکلات دیگری چون اعتیاد، افسردگی، عصبانیت و دوری از خانواده و دوستان اشاره کرد. متاسفانه این بازی‌ها تمام زندگی بازیکنان را تحت الشعاع قرار می‌دهد تا جایی که حتی افراد از فعالیت‌های دیگرشان باز می‌مانند. از سوی دیگر ممکن است به واسطه این بازی‌های قمار از حساب بانکی افراد کلاهبرداری شود، زیرا مسئولان این دسته از سایت‌ها به راحتی به حساب اینترنتی بانکی اعضا دسترسی خواهند داشت.
به خاطر داشته باشیم که یکی از کاربردهای اصلی اینترنت، برقراری ارتباط اجتماعی کاربران با یکدیگر است. اما امروزه نه تنها فضای مجازی به یک فضای سرگرمی و یا ارتباط جمعی مبدل شده ، بلکه بازاری جهانی از نوع تجارت و داد و ستد گردیده و در میان آن پدیده های جرم و چالش های مرتبط با توسعه تکنولوژی هم رشد و نمو پیدا کرده است. مقوله شرط بندی‌های اینترنتی روند توسعه یافته فعالیت قمار بازی و تسری آن به محیط سهل الوصول تر و پهن‌تر فضای مجازی است که یقینا کنترل آن نیز سخت‌تر از کنترل فضای فیزیکی می باشد. این پدیده مذموم علاوه بر عوارض فردی اجتماعی و تخریب فرهنگ کار و تلاش ، می تواند به خروج مقادیر زیادی ارز از کشور نیز منجر شود و به اقتصاد کشور لطمه بزند.
نحوه جذب مخاطبان معمولا به ساده‌ترین شکل ممکن صورت می‌گیرد. در پیام‌های تبلیغاتی، تصویری از فضای بازی‌ شرط‌بندی با اطلاعات ابتدایی و سربسته ارایه می‌شود و در صورتی که مخاطب به هر یک از آنها ورود کند با گزینه‌هایی گسترده مواجه می‌شود که تمامی آنها یک وجه اشتراک ثابت دارند، پول خود را از طریق شیوه‌های اعلام شده، واریز کنید و پس از آن منتظر بمانید تا برنده شوید.
پرداخت پول تحت عنوان جایزه از طریق پول افرادی که نتایج را غلط پیش بینی کرده اند به برندگان پیش بینی نوعی قمار محسوب می شود و این خود بزرگترین ضرر معنوی برای شرکت کنندگان در این سایت می باشد.
تمامی این سایت ها به طور غیر قانونی مشغول به فعالیت می باشند و هیچ آدرس و شماره ثابت و مشخصی از خود اعلام ننموده‌اند. گردانندگان این سایت ها برای اجرای برنامه‌های مدنظرشان از سایت‌ها و درگاه‌های بانکی اجاره‌ای استفاده می‌کنند و همین مساله ماهیت این سایت‌ها را خاکستری و غیرقابل ردیابی می‌کند.
با توجه به رشد قارچ گونه ای این گونه سایت ها در کشور، زمینه برای افراد کلاهبردار و سودجو فراهم شده و خیلی از آنها تحت عنوان این سایت ها به دنبال به دست آوردن اطلاعات شخصی و شماره حساب کاربران می باشند.
فریب و کلاهبرداری گردانندگان این سایت ها با تبلیغات فزاینده سبب ایجاد ضررهای مادی به افراد شرکت کننده در این سایت ها می شود.
تجربه بدست آمده از کشور های غربی نشان می دهد که برخی از بازیکنان ورزشی و داوران تحت تاثیر اینگونه سایت ها و پیشنهادهای اغوا کننده آنها قرار گرفته و به طور عمدی در جهت تغییر نتیجه بازی عمل می نمایند و حرکت این سایت ها به نوعی منجر به از بین رفتن بازی جوانمردانه و اخلاقیات در ورزش می گردد.

نکته مهم در برخورد با پدیده شوم شرط بندی اینترنتی به عنوان شیوه نوین توتو ، آن است که موضوع حرام بودن این عمل و تفاوتش با پیش بینی ها و موارد مجاز برای جوانان تشریح شود . تبیین آسیب‌های فردی،‌ خانوادگی و اجتماعی این مسئله با ذکر شواهد عینی از زبان کسانی که خود گرفتار بوده اند با ملاحظه ظرافت‌های گزارش مستند رسانه ای نیز امری ضروری است. همچنین نشان دادن برخورد قاطع پلیس و مراجع قانونی با گردانندگان سایت های شرط بندی می تواند به پیشگیری و کاهش موارد آسیبی کمک کند.
در پایان باید یادآور شد که توجه به گسترش شادی های عمومی از طریق جنگ های شادی، جشنواره های بومی محلی، توسعه آموزش های فنی و حرفه ای و برگزاری مسابقات ورزشی در تخلیه هیجانات جوانان و بالندگی فکری این قشر بسیار موثر است.